مدل‌سازی موانع شکل‌گیری اثربخش اتاق فکر با روش ساختاری تفسیری

ضرورت هم­اندیشی خبرگان و اندیشمندان در تصمیمات و سیاست‌گذاری‌های کلان منجر به پیدایش مفهومی نوین در ادبیات مدیریت به نام اتاق فکر شد. در این راستا مدیران و سیاست­‌گذاران کلان سازمانی تلاش‌­های بی‌وقفه‌­ای به‌منظور تشکیل اتاق­ فکر کردند. اما متأسفانه خروجی‌­های نامطلوب اتاق­‌های فکر نشان از اثربخش ­نبودن تشکیل آن داشته است. به همین دلیل شناسایی و یافتن ارتباطات مفهومی میان موانعی که در مسیر تشکیل اتاق فکر اخلال ایجاد کرده، می­‌تواند تسهیل­‌کننده­ای قوی در مسیر شکل­‌گیری اتاق فکر باشد. بر این اساس هدف از انجام مطالعه حاضر مدل‌سازی موانع شکل­‌گیری اثربخش اتاق فکر بوده است. شناسایی موانع شکل­‌گیری اتاق فکر از طریق مصاحبه­‌های نیمه­ ساختاریافته با روش تحلیل محتوای کیفی بر پایه تکنیک اشباع نظری با 16 نفر از استادان مدیریت دولتی و خط­مشی­‌گذاری انجام گرفت. روایی و پایایی مصاحبه‌­ها به ترتیب با روش روایی محتوای نسبی و شاخص کاپای کوهن تأیید شد. کدگذاری مصاحبه­‌ها با استفاده از نرم­افزار اطلس تی منجر به شناسایی 12 مانع اصلی در شکل­‌گیری اتاق فکر شد. به‌منظور مدل‌سازی موانع شناسایی ‌­شده از نظرات 28 نفر از مدیران ارشد سازمان­های دولتی استان لرستان با روش نمونه­‌گیری هدفمند و به کمک پرسشنامه استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه به ترتیب با بهره­‌گیری از روایی محتوا و روش آزمون-پس‌­آزمون تأیید شد. مدل‌سازی موانع شناسایی­‌شده با روش ساختاری تفسیری منجر به تشکیل شش سطح شد که ضعف تجربه، نبودن دانش نظری و بازخورد نامطلوب، اثرگذارترین و تعارض فرهنگی و جمع‌گرایی محدود، اثرپذیرترین موانع بودند.